Máy hàn tig là gì ? Nguyên lý hoạt động của máy hàn tig

Trong các công việc gia công kim loại, máy hàn là dụng cụ được sử dụng phổ biến để nối các chi tiết, linh kiện lại với nhau. Có nhiều loại máy hàn khác nhau như: máy hàn que, máy hàn mix, … Đặc biệt, máy hàn tig là dụng cụ được sử dụng nhiều nhất. Vậy, cùng tìm hiểu xem máy hàn tig là gì thông qua bài viết dưới đây. 

Máy hàn tig là gì ?

Máy hàn tig ( TIG – Tungsten Inert Gas ) là dụng cụ hàn sử dụng quá trình hàn hồ quang điện trong môi trường khí trơ sử dụng điện cực Vonfram. Mối hàn không bị ảnh hưởng bởi tác động bên ngoài nhờ có khí trơ bảo vệ. 

Giữa điện cực Wolfram và vật hàn tạo ra một nhiệt lượng làm kim loại trong hàn tig nóng chảy. 

Có thể sử dụng hỗn hợp khí trơ hoặc khí trơ trong quá trình hàn tig: Argon, Heli, hỗn hợp Argon+Heli, Argon +Hidro hoặc Argon+oxy.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy hàn tig

Cấu tạo

Bao gồm các bộ phận chính sau

• Bình khí và van điều áp
• Độ biến dòng
• Mỏ hàn và kẹp Mass

Các bộ phận khác: Bộ phận làm mát, dây dẫn, các nút điều khiển.

Nguyên lý làm việc 

Máy hàn tig có nguyên lý hoạt động tương tự như những máy hàn khác, nhưng với một số đặc điểm riêng biệt sau

• Kết nối vật liệu với nhau thành một mối hàn chung bằng cách nung nóng dưới một dòng điện được tạo ra giữa vật hàn và điện cực Wolfram.
• Các mối hàn sau khi hàn sẽ được bảo vệ khỏi không khí bằng khí trơ. 

Một vài thông số làm việc của máy hàn tig 

• Hiệu chỉnh dòng hàn: Tốc độ hàn tốt nhất vào khoảng 40A/mm, tương đương với 250mm/phút
• Hiệu chỉnh tốc độ hàn: Tốc độ hàn thông thường dao động nằm trong khoảng: 100 – 250mm/phút
• Hiệu chỉnh dòng hồ quang: Chiều dài hồ quang phụ thuộc vào vật liệu hàn thường từ 0.5 – 3mm

Phạm vi dòng hàn của máy hàn TIG

Phạm vị hoạt động của dòng điện trong máy hàn tig thông thường nằm trong khoảng từ 3 đến 350 A, điện áp nằm khỏang từ 10 đến 35 Vôn, với hệ số tải là 60 %. Có thể sử dụng cả nguồn điện một chiều và xoay chiều thông thường. Tuy nhiên nguồn điện một chiều phải mang điện áp thấp nhất là 75 Vôn. 

Các mức phạm vi dòng hàn của máy hàn tig

• Điện áp định mức đầu ra: 185A
• Dải điện áp đầu ra: 15 – 185A
• Dải dòng ARC force: 0 – 60A
• Mức điện áp làm việc: 17,4V
• Thời gian để chỉnh cấp khí trước: 0 – 2 giây
• Tần số hàn xoay chiều: 60Hz
• Dòng tối đa ở 25 độ cho chu kỳ tải: 60% và 150A

Phân loại máy hàn tig

Theo chế độ hàn

Có thể chia thành 2 loại nhỏ

• Hàn thường: Dòng điện được duy trì rồi giảm dần về không, có dạng hình thang có điểm để tăng dòng
• Hàn xung: Dòng điện có thể điều chỉnh, độ rộng và chu kỳ hàn cũng có thể thay đổi để phù hợp với vật liệu hàn

Theo kiểu máy hàn

Được chia thành 3 loại

• Máy hàn tig sử dụng chỉnh lưu diode
• Máy hàn tig dùng chỉnh lưu thyrytor.
• Máy hàn tig iverter

Theo dòng điện hàn

Với trường hợp phân loại theo dòng điện, có 2 loại máy hàn tig đó là máy hàn tig một chiều và máy hàn tig xoay chiều. 

Máy hàn tig một chiều

Sẽ có 2 kiểu đấu dây là phân cực thuận và phân cực nghịch 

Phân cực thuận: máy hàn tig tạo ra hồ quang ổn định, mối hàn có chiều sâu tốt hơn phân cực nghịch, làm cho mối hàn trở nên đẹp và ít biến dạng hơn. 

Phân cực nghịch: máy hàn tig sử dụng cách đấu dây phân cực nghịch thường được ít sử dụng vì hồ quang không ổn định, điều này làm nhanh mòn điện cực. Tuy nhiên, nó cũng có ưu điểm đó là làm sạch lớp oxit có trên bề mặt của vật liệu. Thích hợp sử dụng cho các vật liệu làm bằng kim loại như nhôm, magie 

Máy hàn tig xoay chiều

Đây là loại máy hàn với sự kết hợp giữa phân cực nghịch và phân cực thuận. Nửa chu kỳ hoạt động đầu, máy sẽ phân cực nghịch giúp loại bỏ bớt lớp oxit trên bề mặt vật liệu. Điều này sẽ giúp cho mối hàn trở nên sạch và đẹp hơn. 

Ưu và nhược điểm của máy hàn tig

Ưu điểm 

• Với biên độ hàng rộng nên có thể hàn được trên nhiều chiều dày vật liệu khác nhau
• Có thể hàn được trên vật liệu làm bằng kim loại lẫn hợp kim 
• Tạo ra mối hàn đẹp mắt và chất lượng cao
• Có thể điều chỉnh được nên dễ dàng kiểm soát được hình dạng mối hàn 
• Sử dụng phương pháp hàn điện cực không nóng chảy
• Không tạo ra các chất xỉ vì có lớp khí trơ bảo vệ 
• Thợ hàn có thể điều chỉnh mối hàn sao cho đẹp mắt trong quá trình hàn mà không cần phải gia công sau khi hàn
• Có 3 chế độ hàn để thực hiện ở bất kỳ vị trí của vật liệu: bằng tay, tự động, bán tự động 

Nhược điểm

• Máy hàn tig mang lại năng suất làm việc thấp vì sử dụng bằng tay, tốn nhiều thời gian 
• Đầu tư trang thiết bị cũng như nguyên vật liệu tốn nhiều kinh phí
• Cần đòi hỏi người thợ hàn phải có kinh nghiệm và tay nghề cao

Ứng dụng của máy hàn tig

Máy hàn tig được sử dụng rất phổ biến trong nhiều lĩnh vực, rất thích hợp trong việc hàn các loại hợp kim, kim loại, …. 

Được ứng dụng trong sản xuất xe không gian ở lĩnh vực hàng không vũ trụ 

Sử dụng trong các công tác sửa chữa các chi tiết, linh kiện bị hỏng về lại hình dạng ban đầu

Trong ngành công nghiệp xe đạp, máy hàn tig được sử dụng để hàn các tấm mỏng, ống, các bộ phận của xe lại với nhau

Là loại máy được ứng dụng đặc biệt đối với các đối tượng và không gian hàn khó, yêu cầu các mối hàn có chất lượng cao. 

Sản phẩm dùng để hàn các chi tiết máy, các loại máy trong bệnh viện, máy photo, máy điều hòa, …. 

Ngoài ra, còn được dùng để hàn có loại ống dẫn ga, ống dẫn dầu, … 

Lời kết

Bạn đang muốn tìm mua cho mình một chiếc máy hàn nhưng không biết chọn loại nào? Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin về máy hàn tig là gì ? Nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng của máy hàn tig. Mong rằng nó có thể giúp ích cho bạn để chọn ra được sản phẩm phù hợp nhất. 

Một số bài viết dành cho bạn

>>> Máy hàn thiếc nào tốt ? Một số lưu ý khi sử dụng và bảo quản